Nagłe odstawienie alkoholu po długotrwałym jego spożywaniu to moment krytyczny dla organizmu osoby uzależnionej. W wielu przypadkach dochodzi wówczas do gwałtownej reakcji ciała i układu nerwowego, znanej jako biała gorączka, czyli delirium tremens. To jedno z najpoważniejszych powikłań zespołu abstynencyjnego, które bez szybkiej interwencji medycznej może zakończyć się tragicznie. Rozpoznanie pierwszych objawów tego stanu ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia pacjenta.
Czym jest delirium tremens?
Delirium tremens to ostre zaburzenie psychiczne i neurologiczne występujące w wyniku gwałtownego odstawienia alkoholu po długim okresie intensywnego picia. Alkohol przez lata tłumi aktywność ośrodkowego układu nerwowego, dlatego jego nagły brak prowadzi do niekontrolowanego pobudzenia neuronów. W efekcie pojawiają się zaburzenia świadomości, halucynacje i silne reakcje fizjologiczne.
Nie jest to zwykły „kac” ani chwilowe osłabienie – biała gorączka to stan zagrożenia życia, który wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej i często hospitalizacji.
Kiedy pojawiają się pierwsze objawy białej gorączki?
Objawy delirium tremens zazwyczaj występują po 2–3 dniach od odstawienia alkoholu, choć u niektórych osób mogą pojawić się już po kilkunastu godzinach. Początkowo przypominają zwykły zespół abstynencyjny – bezsenność, potliwość, niepokój – jednak z czasem przybierają na sile, prowadząc do dezorientacji, halucynacji i drgawek.
Pierwsze objawy białej gorączki, które powinny wzbudzić niepokój:
- nasilone drżenie rąk i całego ciała,
- intensywne pocenie się i uczucie gorąca,
- przyspieszony puls, skoki ciśnienia,
- silny niepokój, lęk lub pobudzenie,
- bezsenność i koszmary senne,
- zaburzenia orientacji w czasie i miejscu,
- halucynacje – pacjent widzi lub słyszy rzeczy, których nie ma.
Te objawy to sygnał, że organizm nie radzi sobie z brakiem alkoholu. W krótkim czasie mogą przerodzić się w pełnoobjawowe delirium tremens, które przebiega gwałtownie i może prowadzić do utraty przytomności, drgawek, a nawet zatrzymania akcji serca.

Dlaczego delirium tremens jest tak groźne?
Biała gorączka to nie tylko problem psychiczny – to poważne zaburzenie metaboliczne i neurologiczne. W wyniku nagłego braku alkoholu dochodzi do zaburzeń równowagi elektrolitowej, niedotlenienia mózgu i skoków ciśnienia. Jeśli nie zostanie podjęte leczenie, śmiertelność może sięgać nawet 15–20%.
Dlatego nigdy nie należy podejmować prób samodzielnego odstawienia alkoholu po długim ciągu. Tylko kontrolowany detoks alkoholowy pod nadzorem lekarza zapewnia bezpieczeństwo i pozwala uniknąć białej gorączki.
Kto jest najbardziej narażony na wystąpienie białej gorączki?
Nie każda osoba uzależniona doświadcza delirium tremens, jednak ryzyko jest szczególnie wysokie u tych, którzy:
- piją codziennie przez wiele lat,
- wcześniej przeszli epizod białej gorączki,
- są niedożywieni lub mają niedobory witaminy B1 (tiaminy),
- cierpią na choroby wątroby lub serca,
- próbują nagle odstawić alkohol bez pomocy medycznej.
Jak wygląda leczenie delirium tremens?
Leczenie białej gorączki odbywa się wyłącznie w warunkach szpitalnych. Proces obejmuje:
- stabilizację stanu pacjenta – kontrolę parametrów życiowych i nawodnienie,
- farmakoterapię – podawanie leków uspokajających i przeciwdrgawkowych,
- suplementację witamin, głównie tiaminy, która chroni układ nerwowy,
- terapię wspomagającą – sen, odpoczynek i odpowiednie odżywienie.
Po ustabilizowaniu stanu pacjent kierowany jest do ośrodka terapii uzależnień, gdzie może rozpocząć leczenie alkoholizmu i zapobiec nawrotom choroby.
Profilaktyka i pierwsza pomoc – co robić, gdy pojawią się objawy?
Jeśli zauważysz u siebie lub bliskiej osoby objawy białej gorączki, nie czekaj. Wezwij pogotowie ratunkowe lub udaj się do najbliższego szpitala. Szybka reakcja może uratować życie.
W ramach profilaktyki:
- nie odstawiaj alkoholu samodzielnie po długim ciągu,
- skorzystaj z pomocy specjalistów – lekarza, terapeuty, ośrodka leczenia uzależnień,
- dbaj o dietę, nawodnienie i suplementację witamin z grupy B,
- rozważ stopniowe ograniczanie spożycia alkoholu pod kontrolą medyczną.
Biała gorączka – sygnał alarmowy organizmu
Delirium tremens to nie tylko objaw odstawienia, ale sygnał, że organizm i psychika są poważnie wyniszczone przez uzależnienie od alkoholu. Wymaga natychmiastowego leczenia i dalszej terapii w ramach odwyku alkoholowego. Wczesne rozpoznanie pierwszych symptomów białej gorączki i szybka interwencja mogą uratować życie oraz stać się początkiem drogi do trzeźwości.